آرکائیسم در دیوان عبدالوهاب البیاتی

چکیده باستان گرایی مجموعه ای از عادات و آداب است که از نسلی به نسل دیگرمنتقل می شود. باستا ن گرایی در شعر معاصر عرب وجود دارد و از بارزترین ویژگی های این عصر است. شاعران معاصر عرب توانستند با بهره گیری از این میراث، مفاهیمی چون انقلاب، خشونت، درد، تبعید و غربت را بیان کنند اموری که بیان مستقیم آن ها گاهی سخت می باشد. بیاتی از نخستین پیشگامان شعر امروز عرب است. او خالق اسطوره های بسیاری در شعر معاصر عرب است، امری که باعث شده باستان گرایی در اشعارش جلوه گر شود. وی از جمله شاعران معاصری است که با استفاده هنرمندانه از باستان گرایی، مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را به خوبی بیان می کند. بیاتی با فراخوانی شخصیت های باستانی آن بخش از میراث را برگزیده که با نیازهای اجتماعی روز و با حالت روحی اش هم خوانی بیشتری دارد و از این طریق از نرم عادی زبان بیرون می آید و با احیای شخصیت های باستانی در تشخص بخشیدنِ زبان شعری اش بهره می گیرد. وی باستان گرایی را به شکل دینی، تاریخی، ادبی ، صوفی و اسطوره ای به کار برده است. تا از این رهگذر بتواند اهداف خود را بیان داشته و تجربه های شعری اش را به تصویر بکشد. در باستان گرایی دینی، بیاتی به میراث مقدس دینی چون قرآن و شخصیت های مقدس چون مسیح(ع)، امام حسین(ع)، حضرت موسی(ع) و حضرت سلیمان(ع) می پردازد. در باستان گرایی تاریخی، وی به شخصیت های تاریخی چون اسکندر مقدونی، هولاکو، صلاح الدین أیوبی و دیگران اشاره دارد و گاه به اماکن تاریخی چون نیشابور، إرم ذات العماد و بابل و... می پردازد. در باستان گرایی ادبی بیشترین توجه او به شعرای قدیم چون متنبی و ابوالعلا معری است و در بخش باستان گرایی صوفی وی به حلاج و جلال الدین رومی و در باستان گرایی اسطوره ای بیشتر اساطیر یونانی جون اوزیروس، اورفیوس و برومیثیوس می پردازد.